Eskiden devlet, ticaret kervanlarından vergiyi konakladıkları hanlarda alırmış. Hanlar o dönemin otelleri olup tüccarların konakladıkları ve yük hayvanlarının karınlarını doyurup, bakımlarının yapıldığı yerlermiş. Şanlıurfa, M.Ö. 2 binlerden bu yana çok önemli ticaret yolları üzerinde olan bir kenttir. Bu nedenle şehirde birçok han mevcuttur. Gümrük Han bu hanlardan biri olup Kanuni Sultan Süleyman zamanında, Behram Paşa tarafından 1562’de inşa edilmiştir. Bugün Urfa’nın Osmanlı Dönemi’nden kalan 11 hanından birisidir. Avlusunda asırlık çınarlar bulunur, Balıklıgöl’den gelen su içinden akıp geçer. Gümrük Hanı’nda içilecek bir acı kahve (mırra) ya da kaçak çay Urfa gezisinin olmaz ise olmazlarındandır.
